เมื่อโลกเข้าสู่ยุคแห่งการขยายตัวของเมืองอย่างรวดเร็ว ปัญหามลภาวะ การจัดการขยะ และสุขอนามัยที่ย่ำแย่ได้กลายเป็นความท้าทายของหลายมหานครทั่วโลก ล่าสุดในปี 2025 มีการจัดอันดับ “เมืองที่สกปรกที่สุดในโลก” โดยพิจารณาจากดัชนีคุณภาพอากาศ (AQI), การจัดการของเสีย, ความปลอดภัยของน้ำ และสุขอนามัยโดยรวม ซึ่งเผยให้เห็นความเหลื่อมล้ำด้านสิ่งแวดล้อมอย่างชัดเจน
เกณฑ์การวัด “เมืองสกปรก” คืออะไร? มลพิษทางอากาศ: ค่า PM2.5, PM10, AQI คุณภาพและการเข้าถึงน้ำสะอาด ระบบการจัดการขยะและน้ำเสีย การเข้าถึงสุขอนามัยขั้นพื้นฐาน 10 อันดับเมืองที่สกปรกที่สุดในโลก (อัปเดตปี 2025) อันดับ เมือง ประเทศ ปัญหาหลัก สถิติสำคัญ (ปี 2025) 1 นิวเดลี อินเดีย ฝุ่นก่อสร้าง, ขยะ, มลพิษทางอากาศ PM2.5: 108.3 µg/m³, AQI: 169 2 เกรทเทอร์นอยดา อินเดีย ไอเสียรถยนต์, โรงงานอุตสาหกรรม AQI: 166 3 นอยดา อินเดีย มลพิษจากรถและโรงงาน AQI: 161 4 คาซิอาบัด อินเดีย ไอเสียจากรถ/โรงงานอุตสาหกรรม AQI: 159, ดัชนีมลพิษ: 91.8 5 ฟาริดาบัด อินเดีย การขยายตัวของเมืองแบบไร้ทิศทาง AQI: 154, ดัชนีมลพิษ: 94.5 6 ละฮอร์ ปากีสถาน หมอกพิษ, ขยะสะสม ดัชนีมลพิษ: 78.7 7 ธากา บังกลาเทศ อากาศพิษ, สุขาภิบาลต่ำ ดัชนีมลพิษ: 94.6 8 ปัฏนา อินเดีย การจัดการขยะที่แย่ AQI: 145, ดัชนีมลพิษ: 89.3 9 ปักกิ่ง จีน หมอกควันหนา, มลพิษอุตสาหกรรม PM2.5 เกินมาตรฐานปลอดภัย 10 ไคโร อียิปต์ ฝุ่น, อากาศเสีย, ระบบขยะไม่พอ ดัชนีมลพิษ: 91.0
น่าสนใจ: เมืองในประเทศอินเดียติดอันดับถึง 6 เมืองจาก 10 อันดับแรก ซึ่งสะท้อนถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมระดับรุนแรงในภูมิภาคเอเชียใต้
เมืองที่น่าจับตามองเพิ่มเติม เบอร์นิฮัต (อินเดีย): AQI ใกล้เคียงเดลี ติดอันดับมลพิษเฉียบพลัน เอ็นจาเมนา (ชาด): หนึ่งในไม่กี่เมืองนอกเอเชียที่ติดอันดับ 20 แรก จากฝุ่นทะเลทรายและการจัดการขยะต่ำ อูลานบาตอร์ (มองโกเลีย) และคาบูล (อัฟกานิสถาน): ประสบปัญหาเผาถ่านในฤดูหนาว และระบบขยะไม่มีประสิทธิภาพ สาเหตุสำคัญที่ทำให้เมืองเหล่านี้ “สกปรก” อุตสาหกรรมไร้กฎควบคุม: เมืองเติบโตไวแต่ขาดนโยบายสิ่งแวดล้อม ขาดโครงสร้างพื้นฐานเมือง: ไม่มีระบบบำบัดน้ำเสีย ขยะสะสม ภูมิอากาศและภูมิประเทศ: เช่น อินเดียและแอฟริกาเหนือมีลักษณะภูมิประเทศที่กักเก็บฝุ่นและควัน ปัญหาทางเศรษฐกิจและสังคม: เมืองที่ขาดงบประมาณและบุคลากรในการจัดการสิ่งแวดล้อม ผลกระทบต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิต โรคระบบทางเดินหายใจเพิ่มขึ้น อายุขัยสั้นลงในพื้นที่ที่มลพิษสูง เข้าถึงน้ำสะอาดและสุขอนามัยขั้นพื้นฐานได้ยาก เศรษฐกิจและการพัฒนาชะงัก จะมีทางแก้หรือไม่? ลงทุนในระบบจัดการขยะและสุขาภิบาลอย่างจริงจัง นโยบายพลังงานสะอาดและการคมนาคมสาธารณะที่ทันสมัย ควบคุมมลพิษจากอุตสาหกรรมอย่างเข้มงวด ปลูกต้นไม้ในเมือง และฟื้นฟูแม่น้ำลำคลอง อ้างอิง Ultimate Kilimanjaro Oizom Numbeo News in Levels The Most 10 IQAir SG Analytics World Population Review IQAir – Air Quality Ranking IQAir – Countries Health Policy Watch American Lung Association Dubawa Aviation A2Z Numbeo Regional Rankings
